jaarthema

Dromen voor de toekomst

Leven we met illusies of putten we kracht uit onze dromen? Die vraag laat zich dit jaar extra gelden. Laten we de uitdaging aangaan.

Henny Dijkstra

Voorzitter Centrum voor Zelfbezinning

Dromen voor de toekomst

Mijn eerste ‘droom’ die ik me herinner, is de droom van Martin Luther King: “I have a dream.” Op school zongen we: “We shall overcome someday” Ik was 7 of 8 jaar oud. Een halve eeuw later en ik herinner me nog het verlangen van dat kind. Verlangen leerde ik al doende, opgroeiende, ouder wordende gaat over iets wat er nu niet is, maar waar ik van weet dat het kan, in elk geval zou moeten (!) kunnen.. Wij als mensen kunnen dat!
Verlangen stuurt mij op de weg de toekomst in.

Dromen voor de toekomst. Wat wilde ik later worden? Zelf had ik geen idee van belemmeringen. Alles was mogelijk. Geheim agent, schrijver, juf, dokter en dominee dat leek me wel wat. De volwassenen probeerden vooral praktisch te zijn. Lastige types niet in staat om groot te denken.

Dromen, contouren van wat nog geen tastbare vorm heeft. Wie weet hoe het eruit ziet als je de toekomst droomt? De gerealiseerde droom is zoveel wonderbaarlijker dan wat ik kon benaderen met mijn eigen verbeeldingskracht. Dertig jaar moederschap, ik had deze ervaring nooit exact kunnen dromen. En toch.. ik herken de ingrediënten waarmee ik toen begon en al bezinnend levend houd.

Zelfbezinning gaat over bewust worden. Kees Schuurman daagt me uit : ”Pijn met oprechte belangstelling te onderzoeken, om te ontdekken dat er ergens een hechting was, iets dat ik beschouwde als van mij, een stuk bezit van mij, of een overtuiging waaraan ik vasthield. Ergens aan vasthouden is de bron van het lijden… Het leven zelf is namelijk nooit ergens aan gebonden, aan geen enkele vorm, geen enkele afgescheidenheid, geen enkele stabiliteit.
Het leven is één immense, ongebreidelde stroom van afbraak van het oude en schepping van het nieuwe. En die diepe bron in onszelf, dat eeuwige bewustzijn, dat waarnaar we allemaal zoeken, dat is leven. Wij zouden dus in die stroom mee kunnen stromen, liefdevol meebewegend, aandachtig afbrekend en scheppend, zonder ons ergens aan vast te klampen. Niet aan een geliefde, niet aan een baan, niet aan onze gezondheid, niet aan een doel waarnaar we streefden, niet aan een emotie, nergens aan. In onze diepste of hoogste kern zijn wij totale vrijheid en tegelijkertijd totale eenheid met alles, totale liefde, zonder weerhaakjes…”

Dromen voor de toekomst, dus.. Oude overtuigingen hebben hun nut gehad. Tijd om in beweging te komen..
Doe je mee?

Willem Jan van den Brink

Secretaris Centrum voor Zelfbezinning

Sehnsucht

Mijn naam is Sehnsucht.
Ik woon in Verlangen
in de buurt van Hunkering
en Onbereikbaar.

Of beter gezegd
tussen Rots en Iets Harders
vlakbij Hemelhoog Juichend
waar ik geboren ben.

Ook op weg naar
De Rebellie van het Hart?
Laten we dan samen,
wie weet. 

Lukas van Steveninck

Penningmeester Centrum voor Zelfbezinning

Dromen voor de toekomst

Idealen en dromen zijn familie van elkaar.
Dromen, ik had ze en ik heb ze, in vele soorten en maten.
Over dromen.. boekenkasten zijn er vol mee- en over geschreven. Niet al mijn dromen zijn geschikt voor de openbaarheid, ze zijn te kwetsbaar, te vluchtig, te ongrijpbaar of voor mijzelf te aangrijpend. Ik kan me niet herinneren geen dromen gehad te hebben en te hebben. Dromen, drijfveren, verlangens, voornemens, zoekend naar inhoud en vorm, voor mij liggen ze vaak voor, over en door elkaar heen.

Een van de mooie aspecten van dromen is dat er geen belemmeringen zijn die het dagelijks leven wel kent. Tijd, plaats, handeling, logica en realisatie management hinderen de beleving niet. Er wordt geëgd en gezaaid, bemoedigd en geopenbaard wat voor mij nodig is de dag te benutten. Zonder dromen geen drive, zonder dromen geen toekomst, zonder dromen geen kwaliteit van leven.

Eigenlijk is het raar dat ik zo weinig met anderen spreek over mijn en hun dromen. De vloeibaarheid ervan geeft een dimensie die een heel ander soort herkenning en samenwerking in het hier en nu mogelijk maken.
Zelfbezinnen ontrafelt voor mij voor een deel van wat zichtbaar wordt tussen droom en daad, verbindt mijn (innerlijk) leven met de toekomst.

Gert Willem Haasnoot

Oprichter Leven XL

Turn to the dark side

Vraag je iemand te vertellen over zijn of haar dromen dan is het is bijna zeker dat deze je een mooi vergezicht of een betere toekomst schetst. We dromen graag van een prachtige en betere wereld. Eigenlijk mooi om te constateren dat dit de connotatie is die veel mensen bij dromen hebben.

Dromen kunnen echter ook nachtmerries zijn. Sterker nog, de meeste dromen scheppen duistere surrealistische werelden die zich vanuit ons onderbewuste, als we slapen, een weg banen naar ons bewustzijn. Freud wist het; dromen vertellen iets over onze diepste verlangens en grootste angsten. Maar staan ze ons ook werkelijk toe ze te ontrafelen? Of blijven het mystieke boodschappen uit een andere wereld?

En nachtmerries kunnen maar al te echt worden. Niet alleen als we slapen, maar ook als we wakker zijn kan de wereld een nachtmerrie (b)lijken. Dat kan zijn omdat een geestesziekte zoals een depressie of een angststoornis onze blik vertroebelt of omdat we ‘nuchter’ moeten constateren, na langdurige en eerlijke observatie, dat de wereld werkelijk een plek is van duisternis en lijden zonder einde.

Dit werkelijk zien en invoelen van het donker, van de tragiek, van het oneindige lijden en van de zinloosheid van alles is een opgave die bijna niet te doen is. ‘Als je in de afgrond kijkt, kijkt de afgrond in je terug’, zei Nietszche. En dat klopt. Maar wij zijn wezens die hoop nodig hebben. Wij kunnen niet leven zonder licht. En omdat we scheppende wezens doen we zelf het licht aan op het moment dat we ons bewust worden van het ons omringende duister en zoeken we een uitweg. Soms liegen we ons daarbij voor, waarbij we de werkelijkheid geweld aandoen, maar in een aantal gevallen blijven we dicht bij de eerlijke eerdere waarneming terwijl we toch een manier vinden om deze zijn vernietigende kracht te ontnemen. De Boeddha deed dit, Schopenhauer en Nietszche deden dit en daarvoor en daarna nog vele andere denkers en kunstenaars. Daarom zijn boze dromen niet alleen situaties die je ontvluchten moet maar ook bronnen van inspiratie, mits je de worsteling met ze aandurft.

Ton Maas

Bestuurslid Centrum voor Zelfbezinning

Garen spinnen tegen beren

Ik ben niet zo’n dromer. Sterker nog: ik neig ertoe te geloven dat het brein ons tijdens de REM-slaap onthaalt op een chaotische stroom impulsen waarvan we slapend al garen proberen te spinnen. Soms heb je vlak na het wakker worden een kraakhelder moment waarop je nog kunt terugblikken op een aantal van die beelden en die blijken dan vaak veel minder samenhangend dan in de droom het geval leek. Stemt dat mij zorgelijk? In het geheel niet. Wij mensen doen immers niet anders dan zoeken naar patronen en die vinden we dus ook. Ruut Veenhoven, die zich als prof aan de Erasmus Universiteit buigt over geluk, ontdekte dat juist mensen die in staat zijn een coherent levensverhaal te vertellen, een goed gevoel over hun leven hebben. Of hun leven ook vol positieve belevenissen was, bleek veel minder relevant. Dat brengt ons bij de vraag of die patronen er echt ‘zijn’ en dat we ze ontdekken, of dat we ze zelf ‘verzinnen’. Ik denk eerlijk gezegd het laatste. Volgens mij wil dat zeggen dat wij net als de baron van Münchhausen in staat zijn ons aan de eigen haren uit het moeras te trekken. Een mooi en bemoedigend beeld vind ik dat. Maar ik besef ook dat veel mensen het een akelig idee vinden dat we misschien geen vaste grond onder de voeten hebben. Gek genoeg heb ik me er zelf juist altijd vertrouwd mee gevoeld. Hebben deze overpeinzingen nog iets te maken met het thema dromen voor de toekomst, vraag je je misschien af. Voor mij wel. Dankzij deze levenshouding zie ik nooit te veel beren op de weg. Ik ben er heilig van overtuigd dat we de wereld die we ons wensen ook tot stand kunnen brengen. Niet in een vloek en een zucht of met alle geweld, maar door erin te blijven geloven en vooral: ernaar te handelen. Als goede raad wil ik je daarom meegeven: droom maar dat het een lieve lust is als je dat prettig vindt, maar stel jezelf vooral de enige vraag die er echt toe doet: in wat voor wereld wil ik leven? En gedraag je er vervolgens naar.